Langdurige chemische verontreiniging in Nederland, zoals door PAK’s, benzeen en PFAS, is niet alleen een milieukwestie, maar brengt ook gezondheidszorgen en maatschappelijke spanningen met zich mee. Dit recent afgerond project werpt licht op de complexe interactie tussen overheid, wetenschap, media en inwoners, en doet aanbevelingen om deze spanningsvelden te verkleinen.
Verkenning naar epistemische rechtvaardigheid bij langdurige verontreiniging
In het rapport “Risico in dialoog? Een verkenning naar epistemische rechtvaardigheid bij langdurige chemische verontreinigingen” analyseren onderzoekers van GGD Zuid-Holland Zuid en CEPHIR/ Erasmus Universiteit hoe verschillende vormen van kennis – waaronder die van inwoners – een plek krijgen in de aanpak van verontreinigingen door overheden. Centraal staat het concept epistemische rechtvaardigheid: het recht van ieder individu om als kenner serieus genomen te worden.
Inzichten: spanningsvelden
Uit gesprekken met praktijkexperts, wetenschappers en inwoners blijkt dat overheden vaak reageren vanuit een technisch perspectief, gericht op beheersing en gezondheidsbescherming. Dit leidt tot vier terugkerende spanningsvelden in de interactie met bewoners. De onderzoekers concluderen dat inwoners in de aanpak van verontreiniging vaak een marginale rol spelen.
“De dominantie van het technische perspectief in het systeem helpt niet in het vertrouwen dat bewoners hebben in de overheid. Het onderzoek laat zien dat voor een gelijkwaardige dialoog over gezondheid en verontreinigingen je echt kennis van inwoners een stevigere plek moet geven. Daar ligt een duidelijke opdracht. “ – Job Tamminga, GGD Zuid-Holland Zuid
Aanbevelingen en verder lezen
Het rapport bevat vier concrete aanbevelingen voor overheden om epistemische rechtvaardigheid te bevorderen en het vertrouwen van inwoners te versterken. Een uitgebreidere samenvatting van het onderzoek is beschikbaar via de AWGL-projectpagina, hier kun je ook het volledige rapport downloaden. Ook vind je er de reactie van de GGD projectgroep Industrie.
September 2025